Кәріс халқының хертегісі. "А Сан мен Ү Сен"

А Сан байдың баласы екен. Ү Сен болса, кірпіш «Samsung» алуға да жағдайы жоқ кедейдің баласы екен. Бір күні екеуі 1 мамырда класпен бірге пикникке барыпты. Қара басып ұйықтап қалып, автобустан қалып қойыпты. Жеті сағат, жеті минут, жеті секунд дегенде үйлеріне әрең жетіпті.
Әрі қарай

Фғансуз халқының ертегісі. "Жак-дегустатор"

Еее нақ, бұл сонаау — Людовик ағзамның тасын шауып алған күндері орын алған оқиға болса керек. Шешесстің.
Жорждың алқаш ұлы Жак алаңға шығып бөсіпті:
— Кез келген шараптың атын бір-ақ ұрттап айтып бере алам!
Тобыр дереу үш кесе шарап әкеліпті. Жак біріншісін ұрттап:
Әрі қарай

Ганс Мұсылман Андерсен. "Эксперимент".

Еее нақтың, мына қу дүнияның пәтуасы қашан болып еді өзі?

Баяғы өткен заманда, дін христиан аманда, қазақта иман болғанда, туалетте құман болғанда Қ. Жұбанов Университетінің психология профессоры эксперимент жүргізіпТ. Тақтаға біреудің суретін іліп қойып, топтың жартысын кіргізіп алып, айтыпТ:
Әрі қарай

Бейшара есек құйрығын қайтарам деп, екі құлағынан айырылды

Күндердің бірінде ауылдағы малдардың арасында бір тентек есек өмір сүріпті. Ол ауылдың айналасын аралауды жақсы көріпті. Бау-бақшалар мен адамдардың егін жерлеріне барып, өсіп тұрған нәрсені жейді екен. Оның мұндай ісі бірте-бірте адамдарды шаршатып, олар ызаланып, иесіне: «Егер есегінді қойдырмасан, өзіміз шара қолданамыз,»- деп ескертеді.

Есектің иесі есегінің алдын ұстау туралы уәде береді. Бірақ уәдесін іске асыра алмайды. Бір күні есегі шаруалардың жеріне барып, бидай жеп тұрған жерінде қолға түседі. Бидай жеп тұрған есекті көрген бірнеше адам, оны ұстап алады. Олар есектін құйрығын кесіп тастап: «Енді басқалардың бауы мен жеріне аяқ баспайтын боласың,»- дейді. Иесі естісімен сол жерге қарай асығады, бірақ кешігіп қалады. Құйрықсыз қалған есегін жетектеп, үйне қарай қайтады. Малдар құйрықсыз қалған есекті көріп, ол туралы сөз айтып, күледі. Есектердің арасында ақылды есек болған екен, ол: "Өткен нәрсе өтті. Мен саған өз істеріңмен өзінді жаман атты қыласын деп сан рет ескерттім, бірақ сен тыңдамадың, енді осы оқиғадан кейін абай бол. Құйрығынан айырылған есек: «Есек құйрықсыз бола ма?» Ақылды есек: «Сен өзін айырылдың ғой, енді не істейсің?» Тентек есек: "Құйрығымды қайтарғым келеді, былай мені барлықтар таниды." Ақылды есек: "Өзің кінәлісің, енді не істеуге болады?" Тентек есек құлақтарын қозғалтып: "Әрине, мен құйрығымды кесіп тастаған жерге барып, оны тауып әкелемін."

Мұндай әңгімені естіген малдар күлді. Ақылды есек: «Еш нәрсе істеме, өзінді қайтадан бір нәрсеге ұшырасын. Бұдан артық жағдайынды ауырлатпа.» Тентек есек: «Жоқ, мен жағдайды дұрыстаймын, көрде тұр,»- деп жауап берді.

Келесі күні есек құйрығын кесіп тастаған жерге барады, шамалы бидай жеп, құйрығын іздеуге кіріседі. Бір мезгілде: "Әй, келіңдер, тентек есек келді,"- деген дауыстарды естиді. Ол қайтадан шаруалардың қалына түседі. Адамдар: «Ақылы келгенше ұрайық,» «Иесіне апарып тапсырайық,» «Мұның барлығынын пайдасы жоқ, ақылға келетін болса, осыған дейін түсінер еді. Өткен жолы құйырығын кесіп тастадық, бұл жолы екі құлағын кесіп алайық,» – деген әртүрлі дауыстар естілді.

Есек қателескенін түсінді, өкінудің пайдасы жоқ. Шаруалар есектің екі құлағын кесіп босатады. Құйрығы мен құлақтарынан айырылған есек өз үйіне қайтты. Иесі оны көріп: «Көрдің, өзіңді бақытсыз қылдың, қайтадан не істедің, басқа есектерге не дейсің?»- деді.

Есек малдар тұратын жерге кірді, осы жолы олар шаршағанша күлді, тек ақылды есек күлмеді. Біреу одан: «Сен неге күлмейсің?»- деп сұрады. Ол: «Не үшін күлемін, біз есектер жылауымыз керек, өйткені осы жолы біз туралы қайтадан сөз таралады,»- деп жауап берді.

Есектердің бірі: «Не деп айтады?»- деді. Ақылды есек: «Енді бейшара есек құйрығын қайтаруды армандап еді, екі құлағын жоғалтты дейді,»- деп түсіндірді.

Содан бері кімді-кім қателесіп, қолында бар нығметінің бірінен айырылса, кейін оның соңына түсіп, басқа нығметінен айырылса, оған: «Бейшара есек құйрығын қайтарам деп, екі құлағын жоғалтты,»- деп айтады,"-деді.
Әрі қарай

Түлкінің айла-қулығы

Күндердің бірінде сақалта мен түлкі дос болыпты. Бір күні халықты алдап-арбауға үйренген түлкі сақалтаға: «Досым, сен әрқашан аспанда ұшып, бұлттардан басқа еш нәрсе көрмейсін, кел, менің арқама отыр саған орманды көрсетемін. Қазір көктем талдар көктеп, гүлдер гүлдене бастаған кезең,»- деп айтады.

Сақалта қабылдап, түлкінің арқасына отырады. Түлкі ағаштар арасында жүгіре бастады. Ол қалын талдар арасынан өткен сайын, сақалтаның қанаттары талдардың бұтақтарына тиіп, қауырсыны бірте-бірте жерге түсіп қалды. Бірақ түлкі тоқтамай, орманның ішінде жолын жалғастырады. Біріншіден сақалтаның екі қанатының қауырысыны түсіп қалды, кейін кеудесінің мамығы түсті, сөйтеп денесінде бірде-бір қауырсыны қалмады. Түлкі сақалтаның түрін көріп, күліп оны мазақтады. Сақалта қауырсынсыз қалған қанаттарымен ұшып, аң аулай алмайтын болды. Түлкі кейбір күндері өзінен қалған тамақпен тамақтандыратын, ал ол ұмытқан күні, тамақсыз қалып, торғайлар ұясына барып, тамақ іздейтін. Сақалта денесіне жаңа қауырсыны пайда болып, қанаттары қатайғанша, жағдайымен санасуға мәжбүр болды. Бірақ барлыға орнына келген соң қайтадан аспанға көтеріліп, ау аулауға кірісті. Біраз уақыт өтті. Бір күні сақалта түлкіге: «Досым, осы кезге дейін жерді аспаннан көруді ойладың ба? Аспаннан жер өте әдемі көрінеді. Егер көргін келсе, мен сені аспанға жеткізуге дайынбым,»- дейді.

Түлкі сақалтамен аспанға қарай көтерілуге келісті. Сақалта түлкіні аспанға қарай алып ұшты. Бір мезгілде ол түлкіден: «Жерді көресің бе, қандай екен?»- деп сұрайды. Түлкі: "Өте үлкен,"- деп жауап береді. Сақалта биігірек көтеріліп: «Досым, осы биіктіктен жер қандай екен?»- деп қайтадан сұрайды. Түлкі: «Жер бір қаланың көлеміндей көрінеді,»- деді. Құс одан да жоғары көтеріліп сұрағын үшінші рет қайталады. Түлкі: «Жерді бір қарбыздай ғана көремін,»- деп жауап береді. Сақалта: «Жақсы, енді төмен кете бер,»- деп тырнақтарын босатып, түлкіні биіктіктен тастап жібереді. Түлкі жерге қарай құлай бастайды, қатты жел денесіндегі жүндерінің түсіп қалуына себеп болады. Түлкі құлап бара жатып, жұмсақ жерге түсуді армандайды. Арманы орындалады. Сол кезде бір шаруа таңғы тамағын жейін деп отырған еді. Ол теріден тігілген тоның қасына қойып, алдында наны мен қаймағын дайындаған еді. Шаруа аспаннан тура өзі отырған жерге бір нәрсе құлап келе жатқанын көріп, орнынан тұра жүгіреді. Түлкі жұмсақ тонның үстіне құлап, өлімнен құтқарылады. Дайын тұрған тамақты жеп-ішіп, тонға оранып кетеді. Жолда арыстанмен кездеседі. Арыстан: «Тонды қайдан алдын?»- деп сұрайды. Түлкі: «Менің тон тігетінімді білмейсін бе?»- деп жауап береді. Арыстан таңқалады және түлкіден оған бір тон тігіп беруді сұрайды. Түлкі: «Бес семіз марал әкел және бір апта уақыт бер, содан соң тоның дайын болады,»- дейді. Арыстан түлкінің сұрағаның әкеліп береді. Түлкі жанұясымен маралдар етін жеп алады, бір аптадан кейін арыстан: «Тоным қайда?»- деп сұрағанда, түлкі: «Белбеу мен екі женіне екі қозы қажет,»- дейді. Арыстан екі қозыны да әкеліп береді. Түлкі жанұясымен оларды да жеп алады. Бір күні түлкі арыстанмен кездесіп қалады. Арыстан: «Тоным қайда? Сабырлығым таусылды, тонымды бер, әйтпесе өзінді жеймін,»- деп ақырады. Түлкі: "Әй, хайуандар сұлтаны, тоның үйде. Жүр берейін,"- дейді. Екеуі түлкінің үйіне жақындайды. Бір мезгілде түлкі қашып, ініне кіріп кетпекші болады, бірақ арыстан құйрығынан ұстап үлгереді. Түлкінің құйрығы жұлынып, ол құйрығысыз ініне кіріп кетеді. Арыстан: «Сені қайда болсаң да тауып аламын. Құйырықсыз түлкіні танимың,»- дейді.

Келесі күні түлкі інінен шығып, достарын көреді, оларды жүзімге толы бау-баққа апарады. Түлкілер жүзімді көріп, талдарға мойындарын созып, жей бастайды. Сол кезде түлкі достарының құйрықтарын байлап, баудың иесін шақырады. Ол қолына таяқ ұстап келеді, түлкілер қорқып, қашып кеткілері келеді, байланған құйрықтары жұлынып қалады.

Күнің ортасы еді, бір мезгілде арыстан түлкіні көріп, оған қарай бас салады: "Қолыма түстің бе, құйрықсыз түлкі." Түлкі күлімсіреп, айқайлап, басқа түлкілерді шақырады. Түлкілер жиналады, арыстан жиналған түлкілердің құйырықсыз екенін көріп, таңқалады. Түлкінің алдап, оның аңқаулығын пайдаланып, өзі мен жанұясын тамақпен қамтамасыз етіп, оның арқасында жанұясын тамақтандырғаның түсінеді. Ол түлкіге: "Әй, айлакер ешкім сен секілді алдай алмайды,"- деді. Арыстан содан бері түлкі секілділерден абайлап жүруді үйренді.
Әрі қарай

Аңдардың патшасы кім?

Арыстан түлкіні ұстап алып: “Мен енді сені жеймін”, – депті.
— Босқа әуре болма, аманыңда тайып тұр, мен аңдардың патшасымын, – дейді түлкі.
— Жоқ, аңдардың патшасы сен емес, менмін! – дейді арыстан.
— Нанбасаң, – дейді сонда түлкі, – екеуіміз орманды аралайық, кімнің кім екенін сонда көресің.
— Екеуі осыған келісіпті де, орманды кезіп жүріп кетеді. Түлкімен бірге келе жатқан арыстанды көре сала аңдар зыта-зыта жөнеледі екен. Осылайша біраз жүргеннен кейін:
«Түлкінің айтқаны дұрыс болды, аңдардың патшасы екен бұл» деп қорыққан арыстан қашып құтылыпты.

Ел аузынан.
Әрі қарай

Есімде қалған бір қорқынышты сөз.....

Менің 7-ші сынып оқып жүрген кезім еді. Ағылшын тілі сабағы болатын. Сол кезде апай бір шайтан туралы айта бастаған. Сол кезде апайдың бір нәрсе айтқаны есімде қалыпты. Ол мына сөз:
Баяғыда бір кемпір мен шал болыпты. Өздері бір жаңа үй сатып алған екен. Сосын кешкісін үйлеріне құттықтауға қонақтар мен көршілері келіпті. Сол кезде кемпір құдықтан су алуға барады. Сол кезде кемпір құдықтан су тартып жатқан кезде су құдықтан өзімен-өзі тартылып бір келе жатып судын орнына су емес бір шелек қан болып шығыпты. Сол кезде кемпірдің жүрегі ұшып кетеді. Әрі қарай есімде жоқ. Әңгіме осы жерде тоқталды-ау деймін. Енді: ӘЙЕЛ АДАМ ТҮНДЕ СУҒА БАРСА НЕ БОЛАДЫ? Осы сұрақ мені қатты мазалайды.
Әрі қарай

Өнерлі бала

Қолдарында себет бар үш әйел базардан келе жатып, дем алу үшін жол шетіндегі ұзын бір орындыққа отырып, балалары жайында әңгіме айта бастады. Бірінші әйел, ұлының өте шымыр екенің, яғни қолымен жүре алатындығын айтады. Екінші әйел, бұлбұл үнді ұлының әніне бүкіл жұрттың құмар екендігін айтады. Ал үшінші әйел, тек тыңдап отырған еді. Одан неге сөйлемей отырғанын сұрағандарында:
-Менің баламның ешқандай өнері жоқ,-деді.
Осы айтылған әңгімелерге құлақ түріп отырған бір қария кісі әйелдердің соңынан жүрді. Көше басында әйелдер себеттерін жерге қойып, талған қолдары мен ауырған белдерін жаза бастады. Шешелерін көрген балалары жүгіріп келді. Бірінші әйелдің баласы, бірнеше рет ауада айналып секіріп (сальто жасап), сосын қолымен жүріп кетті. Екінші әйелдің баласы, бір тастың үстіне отыра кетіп, шешесінің жақсы көретін әңдерінің бірін айта бастады. Әйелдер оған мәз болып, шапалақ ұрды. Ал үшінші әйелдің баласы:
-Саған көмектесейін, анашым,-деп себеттеріне қол созды.
Әйелдер жандарынан өтіп бара жатқан қария кісіден, балаларының өнерлері қалай екендігін сұрады.
-Мен өнерлі бір-ақ баланы көрдім. Ол — анау, анасына көмекке келген бала. Ол Пайғамбарымыздың мына бір хадисіне лайықты іс атқарды,-деп хадисті айтты.
Бүкіл адам баласына аналарына көмектесуді кеңес етемін.
Әрі қарай

ТІКЕН

Ертеректе бір елде жазаның мынандай жан түршігерлік түрі болыпты. Кінәлі адамдарды аш арыстанға жегізетін көрінеді. Халық жиналып тамашалайды екен.
Кезекті кінәлі мырзасынан қашып кеткен бір құл еді. Биік қабырғалармен қоршаған алаңның ортасына кінәлі құлды байлап қойып, он күннен бері аш жатқан арыстанды жібереді. Байғұс құлға қарай бар екпінімен жүгіріп келе жатқан арыстан бірден тоқтап қалып, кінәлі құлдың қолын жалай бастайды. Жиналғандар тегіс таң қалысыпты.
Құлдан бұл керемет көріністің себебін сұрағанда, құл былай депті:
-Мен орманда осы арыстанға кез болған едім. Аяғына кіріп кеткен тікеннен ыңырсып тұр екен. Тікенді алып астап, екеуіміз дос болдық,-депті.
Оқиғаны тыңдаған халық таңдай қағысып:
-Құлды босатыңдар! — дейді. Кінәлі құл мен арыстанды босатып жібереді. Арыстанның құлдың соңынан үйреншікті мысық секілді ілесіп бара жатқанын көрген жұрт қайран қалады.
Пайғамбарымыз (с.ғ.с.):
Аяғанды Аллаh та аяйды. Сендер жер бетіндегілерді аясаңдар, көктегілер сендерді аяйды
— деген.
Әрі қарай

Суыр сасық, су қайда???

Ежелгііі заманда сиыр малы ерекше сұлу әрі жүйрік болыпты. Сонысын бұлдап, өзі және тәкаппар екен. «Менен ешкім оза алмайды» деп астамсып кетіпті. Барлық жануарлар бірігіп бір күні жылқыға келіп айтыпты «Осы сиырмен жарысып көрші, бәлкім озып, тәубасына түсірерсің» деп. Жылқы ойланып, ойланып келісімін береді. Мұны естіп сиыр «Піштуу» деп миығынан күліпті.
Әрі қарай

Мақтақыз бен мысық

Осы ертегіні бала кезімде сүйіп тыңдайтынмын. Қазір балама айтайын десем ұмытып қалыппын. Интернет аман болсын, бір оқып жаттап алдым. Ұлыма ұнағаны соншалық қатарынан 3 рет айтқызды. 4-ші рет айтпадым, «болды, жат» деп массаж істеп ұйықтатып тастадым. Сіздермен бөлісейін дедім, балаларыңызға барлық заманның бұл суперхит ертегісі міндетті түрде ұнайды деп ойлаймын.

Баяғыда Мақтақыз болыпты. Мақта қыз үйін жинап жүріп, бір мейіз тауып алады да, мысықты шақырады, Мысық келмейді. Қыз:
– Келмесең келме! – деп, мейізді өзі жеп қояды. Жеп болған соң мысық келіп:
– Неге шақырдың? – деп сұрайды.
Әрі қарай