Джек Воробей, Алдар Көсе, Остап Бендер - трикстерлер

Трикстер (ағл. trickster — суайт, жылмаңдаған адам) — жақсы да болса жаман, жаман да болса жақсы адамдар, образдар, кейіпкерлер. Мысалы, Алдар Көсе, Джек Воробей, Остап Бендерлер 100% «положительный» адамдар емес.


Яғни олар Атымтай Жомарт, Уилл Тернер /«Кариб теңізінің пираттарындағы» басты идеал кейіпкер/ емес. Оларға тура қарама-қарсы деп те атауға болады. Алайда трикстерлер халықтың сүйіктілері болып келеді. Тіпті адал, батыр, моралі мықты кейіпкерлерден гөрі халық қу, ары алдында көп жауап бермейтін трикстерлердің фанаты болады. «Кариб теңізінің пираттары» фильмінің продюсерлері Джектің көрермен сүйіктісіне айналғанына қатты таңғалған. Яғни трикстер басты кейіпкерді ығыстырды деген сөз. Дәл солай Остап Бендер бүкіл кеңес халқының сүйіктісі.
Трикстерге «Мастер мен Маргаритадағы» сатана Воландты, «Маска» фильміндегі Джим Керридің кейіпкерін, «Бэтмендегі» Джокерді,«Желмен әкеткендердегі» Ретт Батлерді, Дәрігер Хаусты және т.б. жатқызуға болады.
Трикстерлер көбіне нағыз эгоисттар, қу /кейде аңқау, топас та болуы мүмкін, Иван-дурак сияқты/, өте ақылды, ерекше шармы мен харизмасы болады, олар адамға тән махаббат, достық деген сезімдерден тыс немесе тыс болуға тырысады. Алайда олар жасырын романтиктер, сезімдері жүректерінің ең ең ең түкпірінде, тіпті байқалмайды, олар «жалған адамгершіліктен» ада, өз-өздерін алдамайды, «остаются самим собой».
Керекинфодағы трикстер образы Сатыбалдыдан көрініс табады.
Негізі кинодағы трикстерлердің образы мифология мен діндегі трикстерлер архетипінен шыққан. Википедияны осы тақырыпта ақтарсаңыз, әр елдің аңыздары мен халық ауыз әдебиеттерінде трикстерлер болғанын байқайсыз.
Ал әдебиеттегі трикстерлер ол бөлек әңгіме. Әзірше Ретт Батлерден басқа ешкім есіме түспей отыр. Бейімбет Майлиннің кейбір әңгімелеріндегі кейіпкерлерді алуға болатын шығар.
Әрі қарай

Бас гитарамен соло шығарма - Тәңірберген Молдабайдың әні



Эксклюзив! Қазақстанда алғаш рет бас гитарамен соло шығарма. «Музарт» тобының бас гитарисі Ерлан Құлахметовтың орындауында Тәңірберген Молдабайдың әні. Бұл әннің музыкасы 1964 жылы «Алдар Көсе» фильмінде қолданылды.
Әрі қарай

"Алдар Көсе" туралы ертегілер

2011 жылы Алматы қалалық Тілдерді дамыту, мұрағаттар және құжаттама басқармасы мемлекеттік мекемесінің тапсырысы бойынша «Azia animation» компаниясы «Алдар көсе туралы ертегілер» атты анимациялық топтаманы жарыққа шығарды. Онда 85 мультфильм, 50 ертегі, «Бізді қоршаған әлем атты» суретті аудио-cөздік қамтылған. Жоба продюсері – Игорь Краус пен авторы – Артур Краус. Мақсат қазақ тілін бүлдіршіндерге мультфильмдер мен ертегілер арқылы үйрету.
Әрине, мультфильмдердің барлығы керемет деп айту артық. Онда бала санасына жат сөздер де көп кездеседі. Мәселен, байдың бажылдақ әйелінің аузынан шыққан әрбір былапыт сөзді балалар бірден қағып алады. Мәселен, «қақпас, есуас неме, жынды» секілді тым дөрекі сөздер құлаққа түрпідей тиеді екен. Дегенмен Алматы қалалық Тілдерді дамыту, мұрағаттар және құжаттама басқармасының бұл қадамы қуантарлық әрі құптарлық іс. Ендігі төрелік – патша көңілді оқырман сізде. Біз Алматы қалалық Тілдерді дамыту, мұрағаттар және құжаттама басқармасының бастығы Мамай Ахеттің арнайы рұхсатымен аталған топтаманы көпшілік оқырман назарына ұсынып отырмыз.


“Мінбер-Ақпарат”
Әрі қарай

Алдар Көсенің сүйегі табылды. Алайда...


Жаңа ғасырдың алғашқы жылдары еліміздің археологиясы үшін керемет табысты жылдар болып жатыр деп айтуға толық құқығымыз бар. Соңғы 5 жылдықта бірнеше тарихи тұлғаның сүйегі табылып, мәре-сәре болып жатқан жайымыз бар. Соңғы табылған сүйектер қатарына Алдар Көсе сүйегі қосылды. Оңтүстік Қазақстан облысы және Қызылорда облыстарының қиылысқан, шекара тұстарындағы бір үңгірден табылған 2 адамның бірінің сүйегі Алдар Көсенікі екені анықталған еді. Алайда, біздің археологтармен бірге жұмыс істеген неміс генетиктерінің айтуынша бұл сүйектің иесі кезінде гей болған екен. Бұл хабардан кейін алғашында «Біздің облыстан табылды, тойын біз өткіземіз» деп таласқан қос облыс өкілдері енді бұл ойларынан бас тартып, үңгірдің орналасқан жері біздің облыс территориясында емес деп отыр.
Әрі қарай

Алдар Көсе жылы

Биыл Алдар Көсенің жұлдызды шағы болды десек болады. Ертегі кейіпкерлерінің ішінде ең танымалысы Алдар болған шығар. Сонымен, биыл:

«ХІ ғасырдағы Алдар көсенің бастан кешкендері»

Керекинфода бұл туралы бір-екі пост та жазылды.
Әрі қарай

Алдар көсе шұлғаусыз етік киіп, "Қара жорға" билейді

Осы жылдың сәуір айында фестивальдық көрсетілімі болып өткен, бірақ комиссиялық тексерістерден енді өтіп, көрермен назарына ұсынылып отырған «ХХІ ғасырда Алдар көсенің бастан кешкендері» атты фильмнің алдын ала көрсетілімі бүгін болды. Фильм прокатта бір аптадан екі аптаға дейін ғана жүреді екен. Яғни, жұрт көп барса (жалпы, барса) екі апта, бармай қойса, бір-ақ апта. Және жұрттың барған-бармағаны фильмнің жалғасы түрілетін-түсірілмейтінін де шешеді.
Әрі қарай