Сайт жасаудың кең тараған әдістері

Сөз басында айта кетейін бұл постты осы саланы терең білгендіктен емес, осы тақырыпқа елдің назарын аударып, сол арқылы өзіме де, өзгелерге де пайдасы тиетін құнды пікірлер туа ма деген үмітпен кәсіпқойлық емес әуесқойлық тұрғыдан жазып отырмын. Сайт жасаудың кәсіпқой мамандары толыққанды бір мақала жаза ма екен деп күте күте ақыры, кем-кетігі болса түзей жатар деген оймен осы мақаланы жазуға бел будым.
Сонымен сайт жасаудың өзім қолданған және қолдана алмаған әдістері туралы айта кетейін:

1.Сайт жасаудың ең оңай әдісі ол дайын конструктормен жасау, (орта есеппен қазақ програмисті сияқты терминдеп сөйлемей шамам келгенше жалпақтап айта берейін) яғни сіз белгілі бір сайтқа тіркелесіз олар сізге домен адресіңізді жазуыңызды сұрайды және дайын дизайын ұсынады, хостингтен сізге шектеулі ғана орын береді. Міне бар жоғы осы сайтыңыздың басқару панелімен қоса бастапқы нұсқасы дайын, бұған ары кетсе 10 минут қана уақыт кетеді. Сосын ары қарай сайт менюін қазақшалайсыз, сайттың атын жазасыз… дегендей, әрі бұл әдіс арқылы сайт жасау бүкілдей тегін. Ең көп тараған конструкторлар: www.ucoz.ru және www.narod.ru юкозбен сайт жасау қысқаша жоғарыда айтылғандай, ал народ румен сайт жасау кішкене басқашалау онда сайттың дизайнына өз еркіңізбен өзгерістер мен толықтырулар енгізе аласыз.бір қызығы бұл әдіспен сайт жасағанда сіз хостинг, домен, FTP, PHP, HTML.… деген сияқты (хостинг, домен, НТМL бұл туралы кейінірек) веб сайт жасау саласындағылар білмесе болмайтын терминдерді түсініп жатпай ақ сайт жасайсыз, әрі жәй адамдарға өзіме бір сайт жасап алдым деп мақтанып қоюыңызға да болады, Бірақ веб программадан хабары барларға әсте мынау менің сайтым деп көрсетпей ақ қойыңыз, өйтсеңіз масқара боласыз. Өйткені бұл әдіспен сайт жасау бұл салада білімі төмен ноғандардың ісі болып табылады.
Кемшіліктеріне келейік бұл әдістің: сайттың оң жақ бұрышына үлкен болып жарнама шығып алады, жауып қойсаңыз қайта шығады бұл бір, екінші сайтыңыздың шаблонын тілге жеттік болмасаңыз қалағаныңызша өзгерте алмайсыз, үшінші сайттың домені үшінші деңгейлі болып тіркеледі, мысалы: www.biologia.my1.ru яғни сіз өзіңіз жазған домен атына нүктеден кейін конструктордың аты қоса жүреді.осы атынан қарап ақ, білетіндер сіздің юкоздан сайт жасағаныңызді біле алады. Ал екінші деңгейлі дегеніміз мысалға www.ustaz.kz ұстаз доменін егер сайттың иесі доменге төлем төлемей қалса кезкелген адам сатып ала алды. Бірінші деңгейлі домен атын ешкім сатып ала алмайды ол сол мекеменің меншігі болып табылады, мысалы www.google.com, www.mail.ru

2.Сайт жасаудың екінші әдісі движоктармен жасау движок дегеніміз менің жалпақ түсінігім бойынша HTML, PHP…….т, б пайдаланып жасалынып папкаларға салынған түрлі файылдар, сайттың дайын базасы. Сіз тек меню қосасыз модулдарды қосып оны қазақшалайсыз немесе қазақшаламайсыз. т, б жұмыстарын тындырасыз. Движоктардың түрі көп соның ішіндегі аса танымалдары және кемелденгендері: joomla, drupal, wordpress, DLE, livestrееt ……қатарлылар мысалы осы сайт livestrееt движогымен жасалған. Движокпен сайт жасау үшін оны хостингке лақтырып орнату керек сосын ары қарай түзейсіз, күзейсіз дегендей. Хостинг дегеніміз сіздің интернет кеңістігіндегі жалға алатын орныңыз, оны сіз арнаулы хостинг компаниялардан сатып аласыз. Бағсы орынның көлеміне қарай әртүрлі болып келеді. Сонымен бірге движокты сайтыңызды асықпай сылап-сипап жасап алғанша компютеріңізге орнатып алуыңызға да болады, ол үшін бізге Denwer керек бұл арнаулы программа сайтыңызды хостингте (интернетте) тұрғандай сезіндіреді. Сосын жасап болғаннан кейін сайтты интернетке орналастыру деген бөлек әңгіме, ол үшін сізге FTP деген протакол керек оның да бірнеше түрлері бар ішіндегі танымалдары: FILE Zilla, Cuteftp, Total Commander енді сіз сайтыңызға домен атты және хостингті сатып аласыз, (ақшаны банкомат картошкаңыз болса интернет банк ашып сол арқылы аударсаңыз қолайлы болмақ) олар сізге логин және паролді жібереді, сіз осы мәліметтерді жаңағы протокалдардың сәйкес жерлеріне толтырсаңыз хостингіңіз ашылады енді архивтелген сайтты сол жерге көшіресіз, (мұнан басқада мен білмейтін шаруалар бар бұл жерде, білетіндер жазатын шығар, айтайын дегенім өзім бірде бір рет сайтты хостингке орналастырып көрген жоқпын) қысқаша осылай.

3.Сайт жасаудың ежелгі әдістерінің бірі бұл арнаулы программалармен жасау, бұлардың түрлері көп, Гугылға программа создат сайт деп жазып түртіп қалсаңыз болды алдыңызға жайып салады. Қарапайым алғаш үйренушілерге арналған түрі Front Page бұл программа кейбір Office 2003 тің ішінде кездеседі.
Қазіргі кездегі ең көп қолданылатын түрі Macromedia Dreamweaver.

4.Ал енді сайт жасаудың төртінші және классикалық әдісі сайтты арнаулы тіл арқылы жазып шығу яғни сіз HTML, PHP сияқты сайт жасау тілдерін терең меңгерген болсаңыз жоғарыдағы движоктың да программаның да керегі жоқ, сайтты кәдімгі блакнотпен ақ жасай бересіз, блакнотқа арнаулы тегтермен қоршалған сөздерді жазып, сақтап оны браузермен ашсаңыз браузерден сол жазған сөзіңіз ғана көрінеді, яғни тег дегеніміз сайт бетіндегі сөйлемді түрлендіруге арналған (мысалы абзатс жасау жирный шрифтпен алу деген сияқты) сайт фонының реңін өзгертуге бағытталған т, б көптеген сайтты әрлеуге, модульдар жасауға арналған код. Браузер материалды осы тегтер арқылы ғана таниды.

Мінеки менің білетінім осылар ғана, кейбір жерлерінде қате түсінік қалыптастыруым да бек мүмкін, сондықтан сын – пікір жазуыңызға әбден болады. Қазақша кезкелген тақырыпта материал іздегенде табыла кететін, қазақ интернеті дамитын кұн қашан туар екен? Ол үшін осы саланы білетін қазақтар көбеюі керек солай емес пе ағайын!!!