Қазақтың жері
Мына сөздерді оқымай тұрып бұрынғы өткен заманда қазақ елінің территориясына қараған бірнеше жерлердің (аудан, болыс, қала) бүгінде Ресейдің қарамағына өтіп кеткенін білуші едім. Менің білгендерім (3-4 қала) түк емес болып шықты. Мынаған назар салсаңдар…
Алтай таулары мен Тоң (Дон) өзенінің арасында алып хандық құрған қазақ жері қарашекпеннің талапайында қалғалы қашан?! Анау Тулаңның алғашқы атауы әйгілі Жәнібек ханның анасы Тайтулланың есімі емес пе еді?! Астраханың –Хажытархан, Саратов – Сарытау, Челябинск – Селебе, Курган – Қорған, Тюмень – Төмен, Барнаул – Баранауыл, Усть-куть – Үстіқұт, Ачинск– Ащылы, Байкал – Байкөл, Енисей – Енесай, Ангара – Аңғар емес пе еді?! Асан Қайғы, Ақтанберлі, Шалкиіз, Доспанбеттер асқақ жырына ораған Еділден (Волга) иісі қазақ су ішпегелі қаншама ғасыр өтті?!www.zhasalash.kz/ruhaniyat/4843.html
Осының бәрі Софы Сматайдың «Елім-ай» романда тайға таңба басқандай көрініп тұр.
бірінші мамандығым тарихшы еді…
тарихтан облыстық Олимпиаданың бірнеше рет жүлдегері едім… :)
ағылшын тілінен облыстық Олимпиаданың…
Тек қазақтікі қылу меніңше артық сияқты, қазір аталған жерлерді иеленіп отырған Ресейдің құрамында жүрген қазаққа жақын ноғайлар тіпті шетте қалып кеткен сияқты.
Қазір менің ойымша, Қожекеңнің салған мына суретіндегі шекарамызға енбей қалған жерлерін қайтару қиын болар. Осы қалғанына да дұрыстап ие болсақ жарар едік.
Жер демекші, Қазақстан мен Моңғолия шекараласпағанымен, Қазақстан-Ресей-Қытай-Моңғолия мемлекеттері түйіскен жердегі алаң ешкімге тиесілі емес деген әңгіме де шықты ғой. Демек, Моңғолия мен Қазақстан шекарасын болмағанда бір колік өтетін жол етіп түйістіруге болады ғой. Және, сол түйіскен жерде, Қазақстан жағынан да, Қытай жағынан да, Моңғолия жағынан да қазақтар мекен ететін жер болуы керек, заңдастырып жатқанда осыны да негіз қылуға болатын сияқты.
Қай бір жылы, Президент халықтан сұрақ қабылдаған кез болып еді ғой, сол жылы жер туралы мынадай сұрақ жібергенмін: Моңғолия мен Қазақстан шекарасын түйістіру мақсатында, ҚР және Ресей Федерациясы өзара жер телімін алмастыру жағын қарастырса деп.
Себебі, Моңғолиядан Қазақстанға өту үшін, біраз салық төлеп, бөтен елдің жерін басып өтеді, азаматтардың өтуі қиындық туғызатын болғанда, материалдық зат алып өту тіптен қиын. Мысалы, Моңғолия жағынан көшіп келетін адамдар өзінің иелігіндегі мал-дүниелерін алып өту қиын, шекара қосылып тұрғанда мүмкін айдап өте салу пайдалырақ болар ма еді.
Ал роман??? хммм
Сосын ең маңызды сұрақ Софы Сматай деген кім??
Ана ЖасАлаштағы мақалды қарап шыққандар бар ма?? Бірдеме түсінген адам болса айтыңдаршы.Әдемі сөздерді теріп шыққаннан басқа дым дерек көрмедім. Жалпы ол Софы Сматай деген кісі не қызмет атқарып не еңбек еткені дыым түсінбедім. Әйтеуір бір роман жазған екен, онысы Дулат Исабекоа, Мұқағалидің шығармашылығына тең екен. Осы біздің журиктер кейде бір адам туралы мақала жазамыз деп «менің ағам деген мындай андай болған» деп келе-келе не жазып жатқаны туралы басты мақсатын ұмытып кететін сияқты.
Сль Істерлітамақ деген қазақтың жері екен…
Менин ата бабам осы алтай онирин мекендеген казактар болатын. Сосын бир куни алыпты да кытай мен казактардын шекарасын белгилепти. Со кезде менин ата бабам кытайдын территориясында калып капты. Сойтип казактын жери кытайдын жери боп шыга кепти.