Көрісу мейрамы немесе батысша Наурыз



Еліміздің батыс өңірінде, атап айтқанда Маңғыстау, Атырау, Батыс Қазақстан облысы және Ақтөбе облысының батыс аудандарында бүгін 14 наурыз Көрісу мейрамы. Бұл күні адамдар алдымен өз үй-ішімен, сосын көрші-көлем ағайынды жағалап көрісіп шығады. Көрісуге келген балаларға үлкендер тәттілерін дайындап қояды.

Көрісу күні қайдан шықты және неге 14 наурыз?
22 наурызда тойлап жүрген Наурыз мерекесін негізі бізден басқа елдер 21 наурыз күні тойлайды. Біздің аталарымыз да 21-іне 1 апта қалған кезде мал-жандарын түгендеп, қыстан аман шықтық па деп бір біріне барып, қал-жағдайларын сұрап, көрісіп қайтатын болған. Яғни көктем келіп қалды, Наурыз келіп қалды деп, бұл қуанышты 1 апта бұрын тойлай бастаған. Сондықтан да Көрісу деп аталады.

Бұл мейрам қашаннан тойланады?
Көрісу қазір де бұрын да тойланды. Кеңес үкіметі кезінде де адамдар көрісе беретін. Қазіргі Наурыз сияқты ұмытылып кетіп, қайта жаңарған мейрам емес бұл. Халық бұл күнді Жаңа жылды күткендей күтеді. Әсіресе балалар үшін үлкен мейрам. Таңертең ерте тұрып, айналадағы үйлердің бәрін жағалап, көрісіп шығады. Қалталары тәттіге толады.

Наурыздарыңыз құтты болсын ағайын!
Бөлісу:

54 пікір

patick
Виртуалды қос қолдап көрісіп жіберейік, батыстық бауырлар :). Бір жастарыңмен!
AKY
Көрісейік! Негізінен Орал, Атырау, Ақтауда ғой, Ақтөбенің кейбір аудандарында ғана бұл дәстүр.
asaubota
жоғарыда жазылып тұр ед географисы :)
bazuka
Комсомолда бір жасыңыз құтты болсын, көрісіп қоялық десен мына жынды қайдан келген деп жаман көзбен қарайды)))
satibaldi
Ия, көздері шынымен сондай жаман…
TERISKEI
Ал, көрісейік, бір жастарыңмен;) Жатақханада жүргенде батыстықтар шулап жүруші еді, олар көрісеміз дейді, біө түсінбей әлепіз, 1 жастарыңмен,әнәс,әнәс деп қоюшы еді;) Негізі жақсы дәстүр екен!
TERISKEI
«біз түсінбей әлекпіз» — деп оқыпсыздар
satibaldi
[Жатақханада жүргенде батыстықтар шулап жүруші еді]
Еуроодақ???
Nurgisa
Бізде батыс еместіктер де келіп, көрісіп кетіп жатыр. Кеңсеме кеп, «бір жасыңмен» дегенді айтып жатыр. Дәстүрден бір білгендері бар болған ғой, демек :)))
aktobe88
Біз көрісеміз деп сабаққа бармай қалатынбыз кішкене кезімізде.
ErNur
Осы күні қыстай ұйқыда жатырған дала тышқаны оянып, інінің аузына шығып басын қылтитып далаға қарайтын көрнеді. Ауа-райын бағдарлайтын болу керек, жылынса ұйқысын доғарады қолайсыз болса қайтадан ұйқысын жалғастыратын көрінеді жыланғанша деген аңыз бар екен.
ErNur
жылынғанша дегенім ғой қате кетіпті
patick
қателеспесем, сасық күзен болуы керек.
ushkin
Бұл мейрамда бір-біріне реніштері бар адамдар татуласады, адамдар өздерін бір жасқа өстік деп есептейді. Ауылдағы ағайын мәре-сәре боп жатқан шығар. Көрісу құтты болсын!!!
Abilakim
Ескіше 1-ші наурыз ғой 14-і дегеніміз. Өткенде бір жазбамда жаздым ғой осы күні құмалақ қарға батып кетсе көктем ерте шығады. Қарға құмалақ қоятын күн сақталса да, көрісу дәстүрі бізде сақталмапты…
Delhi
Кутты болсын бiр жасын, жана жылын жыл басын, алмасам да колынды, корiстi деп ойларсын!

Бәріңізге қос қолдап амандасып шықтым.
Delhi
Кутты болсын бiр жасын, жана жылын жыл басын, алмасам да колынды, корiстi деп ойларсын!

Бәріңізге қос қолдап көрісіп шықтым.
Delhi
Кішкентай кезімізде осы күні тек кәмпит беретіндердін үйіне баратынбыз, ал бауырсақ пісірді ау деген үйден өтіп кетуші едік....))
Nurgisa
Наурыз сенімі
Халық сенімінде наурыздың 14-нен 15-не қараған түні қой құмалағы қарға батып кетсе, жақсылыққа балап, ырым еткен. Ал 15-і күні халық қыс жұлдызы бітіп, жаз жұлдызы туды деп есептеген. Сондай-ақ Ұлыс келер түні Қызыр бабаға арналып, әр үйдің төрінде қос шырақ жағылатын болған. Үй иелері бар ыдысты аққа, суға, «ырыс толсын» деп дәнге, «жауын-шашын көп болсын» деп бұлақ суына толтырады. Жылдың алғашқы күнінде қар жауса «ақша қар», жаңбыр жауса «нұр жауды» деп шаттанған. Күлімдеп көрінген күнге сәлем беріп, халық шаруаға кіріседі. Наурыз күні көзі ашылған бұлақтың суы сарқылмайды, ал егілген талдың саясы мен жемісі мол болады деп сенген. Жаңа сап түзеген шыбықтарға ақ шашу да — жақсы ырым.

Наурыз дерегі
...14 март — ескіше 1 март. Әкей айтты: «Бүгін ескіше 1 март, қазақша жаңа жыл, ұлыстың ұлы күні. Ал жаңа жылдың бұрынғы аты — Наурыз, бұл фарсы тілі. Жаңа күн деген сөз. Қожа-молдалар ескі әдетті қалдырамыз деп, құрбан, ораза айттарын ұлыс күні дегізіп жіберген. Ескі қазақша, ескі түрікше жаңа жыл күнінің аты — ұлыс. Жаңа жыл басының ұлыс екеніне мынадай дәлел бар. «Ұлыс күні қазан толса, ол жылы ақ мол болар. Ұлы кісіден бата алса, сонда олжалы жол болар...»

(Шәкәрімнің ұлы Ахаттың жазбаларынан)
Nurgisa
Наурыз әзілі
Наурыз әзілін бізге Бауыржан Момышұлының келіні Зейнеп Ахметова апай әңгіме үстінде айтып беріп еді:
-Наурыз мерекесінде ер адамдар әйелдеріне сыйлық жасайтын «селт еткізер» дәстүрі бар ғой. Бұл салттың атын білсе де, затын білмейтін жолдасым Бақытжан берген сыйлық мені шын мәнінде селт еткізген еді. Кезекті бір наурызда оның қолыма балта ұстата қойғаны. Кәдімгі ет шабуға арналған қысқа сапты, қара балта. Шошып кетіп: «Ау, менің басымды шапқалы жүрсің бе?» — деп сұрасам, «Селт етсін дегенім ғой, дәстүр емес пе?» — деп езу тартып, күліп тұр. Расын айтсам, осы селт еткізген балтаның мен үшін бар сыйлықтан бағасы зор. Ол әлі күнге дейін төрімде сақтаулы тұр…

Наурыз дәстүрі
Қазақтың дәстүрі көп-ақ… Қасиетті наурыз күні жасалуға тиіс жол-жоралғыларға тіптен ерекше ден қояды. Таң қылаң берісімен арық жолын аршып, шыбық отырғызу — дәстүр төресі. «Бір тал кессең, он тал ек» деген, ата-бабамыз жасыл желектің жайқалып тұрғанын қалаған. Тіпті жастарға көк шөпті басқызбағанын да білеміз. Дегенмен барлық жерде болмағанымен, наурыз мерекесінде бүгінде де қолданылатын екі жақсы салт бар. Бірі — селт еткізер болса, екіншісі — ұйқыашар. Бойжеткендер соғымның соңғы етін уызға салып пісіріп, ұнатқан жігіттеріне тартады. Бұл салт қазақта «ұйқыашар» аталады. Ұйқыашардың қарымтасына жігіттер «селт еткізер» рәсімін жасайды. Яғни қалауынша айна, тарақ, әтір суын сыйлайды. Айна — пәктіктің, жастықтың, тарақ — әдемілік пен сұлулықтың, ал иіссу — «жаңа бүршігін жарған жауқазындай құлпыр» деген белгі. Ертеректе Наурыз күнi ауыл адамдарын ұйқысынан тұрғызу үшін қолданылатын мынадай қызық жоралғы болған. Жастар асау тайыншаны құрықтап, оған ерттелген ашамайға зор қуыршақты таңып байлап, ауыл ішіне бос жібереді. Мөңкіп тулаған асау ауылды азан-қазан етсе де, ешкім бұған өкпелемеген…
patick
ҚазАқпарат жазыпты: www.inform.kz/kaz/article/2359964

Жалпы, БАҚ бұл мейрамға соңғы уақытта ғана көңіл бөле бастады.
omarbirat
Өстіп-өстіп Қазақстанның бар жерінде тойланатын болады әлі. Қазекеңдерге тек тойлайтын побыт керек :))
Nurgisa
100% ))))))) Дәл тигізіп айтатының-ай осы, құрдас!!!
Abilakim
1988 жылы Колбинге хат жазғанда Мұхтар (Шаханов) екеумізден басқасының үні шықпап еді осы Наурыз хақында…
bazuka
Бір жастарынызбен!
Khan
Қазағым бір жасқа шығуыңмен!
asaubota
кеше ауыл жақпен хабарласқанымда бәрі көжелерін, бауырсақ, тәттілерін дайындап қойып жатыр екен. таңертеңнен бастап жұрттың бәрі көрісуге келеді. әсіресе балалар үшін күшті мейрам.
Aldeken
Біздің үйде көже асылып жатыр, негізі…
asaubota
маханға әбизөк кіріп көрісіп шығамыз ғо, тек бүгін емес Алдеке
salta
әбедке баруга болады ма?
Aldeken
кеттік
salta
Аршат, айтшы, керемееееет көже болды иә? Алдеке, жыл бойы қазандарыңның төрт құлағы майдан кетпесін!!!
aikarakoz
Біздің үйде көже асылып жатыр, негізі
сіздер жақта көжені де асушы ма еді?
Aldeken
асылам дегесін қолын қақпадық, былайынша пышақтап, сосын отқа қақтау ойымызда бар еді, негізі…
salta
логикаңыз көп нәрсеге демін алмастан жететін жан едіңіз ғой, ойланыңыз, көрісу күніне қандай көже дайындалад? вывод?
aikarakoz
логикам ентігін баса алмай тұр, жүгіріп-жүгіріп, шаршап қалды… еттің асылғаны есімде, көженің асылғанын енді көрермін, бұйырып тұрса…
Алдеке! пижама патида асылған көженің дәмін тату бақытын бұйыртыңызшы маған
Aldeken
аха, растворимыи көже қылып, сақтап қоям…
a63a1
ет көже асылад
alashaman
Жаңа жылдарың құтты болсын! Бүгін бәріңмен тікелей көрісуге мүмкіндігім жоқ. Дегенмен, жаңа жыл шаңырақтарыңа шаттық, дендеріңе саулық, құт-береке әкелсін!
KILYZAMAN
Жақсы дәсүрлеріміздің бірі — бөле жаратындай емес(………… )
salta
Алдекеңнің үйінің есігі жабылмай жатыр, кіріп-шығып жатқан адамдар көп, қалада бұлай, ауылдағы үйлерде не болып жатқанын представляю, барғыыыыым келіп кетті
Aldeken
Ауылдағылар жұмысты ысырып қойып, көрісіп жүрген шығар бүгін…
Erlan
1 жасқа шығууларыңызбен деп көрісіп қояйын. Бул мереке куні уйдегілер, агайындар келеді деп осындайлар пісіреді ) біздер агайындарга барып корісіп алгысын алып ех думаншыл халықпыз гой
осылай бір жасап мәре сәре болады
SaryQazaQ
Амал құтты болсын. Жылдарыңызбен. Ақ мол болсын. Бұл тек Батыстың дәстүрі емес. Қазақтың барлық өлкесінде болған. Дәстүрімізді жаңғыртайық.
GulL
Жастарың құтты болсын!  (көрісетін смайлик жоқ екен тек);-)
madlen
Құтты болсын бір жастарың! Мені Анар құттықтады
aza
Жыл-Жастарың құтты болсын! Жақсылықтар мен молшылық жылы болғай!
kokbori
Бір жастарыңмен!!!
VKM
Керекшілер, аман шықтыңыздар ма қыстан?))))
Aya
Жаңа жыл құтты болсын